6 sierpnia, czterdzieści dni przed świętem Podwyższenia Krzyża Świętego, które upamiętnia Ukrzyżowanie, obchodzona jest uroczystość Przemienienia Pańskiego. Co oznacza Przemienienie Pańskie? Co tak właściwie w tym dniu się świętuje?
Zanim wyjaśnimy, czym jest święto Przemienienie Pańskiego, spróbujmy zrozumieć co ogólnie oznacza słowo „przemienienie”. Słownik PWN podaje: przemienić — przemieniać «przekształcić kogoś lub coś w kogoś lub w coś innego niż poprzednio»; przemienić się — przemieniać się «stać się innym niż poprzednio»
Byłby to zatem rodzaj transformacji, która zmienia wygląd czegoś lub kogoś, transformacja, która przekształca w formę, która różni się od stanu wyjściowego.
W tym przypadku przemienienie Jezusa, obchodzone przez Kościół 6 sierpnia, dotyczy cudownej przemiany Jezusa na oczach trzech jego uczniów: Piotra, Jakuba i Jana.
Epizod ten jest wspomniany w trzech z czterech tak zwanych Ewangelii synoptycznych: w Ewangelii Mateusza 17,1-8; Marka 9: 2-8; Łukasza 9: 28-36. W opisie tym możemy przeczytać o tym, że Jezus, Piotr, Jakub i Jan oddalili się od innych uczniów i wspięli się na wysoką górę w celu modlitwy. Nagle podczas modlitwy Jezus zmienił swój wygląd. Jego twarz i ciało rozświetliłysię a szaty stały się olśniewająco białe.
Ta płaskorzeźba została wykonana z kamienia pochodzącego z Pirenejów o jasnym kolorze.
Wkrótce potem pojawia się dwóch tajemniczych mężczyzn, którzy okazali się Mojżeszem i Eliaszem, i zaczyna rozmawiać z Jezusem. Piotr proponuje postawienie trzech namiotów: dla Jezusa i dwóch Proroków ale nagle dobiegający ze świetlistego obłoku głos nakłania uczniów aby podążali za słowem Jezusa ponieważ jest to Jego wybrany i umiłowany Syn. Trzej uczniowie pozostają zdumieni i wstrząśnięci wydarzeniem a kiedy dochodzą do siebie, obłoku i proroków już nie ma i pozostają na górze tylko z Jezusem.
Opowieść o Przemienieniu Chrystusa zawiera w sobie prorocze i mesjańskie elementy co przez długi czas było powodem debat wielu uczonych na temat autentyczności historycznej tego wydarzenia. Faktycznie była to jedna z niewielu okoliczności, kiedy Jezus objawił się w swojej boskiej naturze, przedstawiając się swoim towarzyszom jako Syn Boży. Innym tego typu wydarzeniem był Chrzest Jezusa. Ksiegi podają, że po tym jak został ochrzczony przez Świętego Jana, niebo się otworzyło i zstapił na niego Duch Święty pod postacią gołębicy obwieszczając tożsamość Chrystusa: „W chwili gdy wychodził z wody, ujrzał rozwierające się niebo i Ducha jak gołębicę zstępującego na Niego. A z nieba odezwał się głos: „Tyś jest mój Syn umiłowany, w Tobie mam upodobanie”.(Mk 1,9 – 11).
Scena z życia Jezusa Chrystusa: chrzest otrzymany z rąk Jana Chrzciciela, jak opowiada Ewangelia.
Innym razem Jezus sam potwierdzi swoją tożsamość Syna Bożego. Stało się to w przeddzień Męki kiedy to oddalił się w Ogrójcu aby się modlić, wzywając Boga Ojca tymi słowami: „Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ode Mnie ten kielich! Jednak nie moja wola, lecz Twoja niech się stanie. „ (Mt 26,41).
Temat przemiany i towarzyszący jej olśniewający blask jaki ogarnia bliskich Bogu, powraca w wielu innych miejscach Pisma Świętego, zwłaszcza w odniesieniu do Apokalipsy, kiedy to wszyscy zostaną osądzeni i ci którzy na to zasługują, zostaną zbawieni.
„Mądrzy będą świecić jak blask sklepienia, a ci, którzy nauczyli wielu sprawiedliwości, jak gwiazdy przez wieki i na zawsze.” (Daniel 12,3)
„My wszyscy tedy, z odsłoniętym obliczem, oglądając jak w zwierciadle chwałę Pana, zostajemy przemienieni w ten sam obraz, z chwały w chwałę, jak to sprawia Pan, który jest Duchem.” (Święty Paweł w liście di Koryntian 3, 18)
Oczywiście blask, który bije od Jezusa a także olśniewająca biel jego szaty jest zapowiedzią Jego Zmartwychwstania i niebiańskiej chwały.
Także inne elementy obecne w historii Przemienienia Pańskiego pozwalają zrozumieć jego sugestywną i symboliczną moc.
Pojawienie się Mojżesza i Eliasza nawiązuje do tradycji żydowskiej i jej proroctw o przyjściu Mesjasza, które są zawarte w Starym Testamencie. Do starożytnej tradycji odwołują się także trzy namioty, które Piotr proponuje zbudować a które odnoszą się do obozu Żydów na Górze Synaj kiedy to Mojżesz otrzymał tablice 10 Przykazań Bożych co jest upamiętniane przez naród żydowski w Święto Szałasów itp.
Istnieją znaczące różnice między trzema Ewangeliami, które opisują Przemienienie Pańskie. Związane jest to z odmienną, subiektywną wizją tych właśnie trzech ewangelistów.
Góra, na której nastąpiło przemienienie
Istnieje kilka hipotez na temat tego na której górze dokonało się Przemienienie Pańskie. Prawdopodobnie jest to góra symboliczna, a nie prawdziwa tak jak i inne miejsca, których opisy występują w Biblii jak na przykład w Kazaniu na Górze (Mt 5,1).
Według chrześcijańskiej tradycji wydarzenie to odbyło się na Górze Tabor, które jest zaokrąglonym i odizolowanym wzgórzem wznoszącym się na równinie Esdrelon. Bizantyńczycy zbudowali tutaj trzy kościoły a następnie mnisi benedyktyni i franciszkanie stworzyli kolejne miejsca kultu. W 1924 roku oddano do użytku trójnawową bazylikę, zaprojektowaną przez architekta Antonio Barluzziego.
Góra Hermon, która znajduje się na północ od Cezarei Filipowej, niedaleko górnego biegu rzeki Jordan, była również uważana przez wielu za możliwe miejsce Przemienienia Pańskiego.
Interpretacja św. Augustyna
Św. Augustyn w swojej osobistej i zarazem fascynującej interpretacji przemienienia Jezusa, w Mowie 78 opisuje jak to białe szaty Jezusa są symbolem Kościoła a jego blask jest zapowiedzią zbawienia. Podczas Przemienienia Jezus ukazuje się jako światło, które oświetla każdego człowieka, który przychodzi na ten świat, jaśnieje światłem podobnym do światła słonecznego ale można je dostrzec tylko oczyma duszy i serca.
Augustyn wspomina również Piotra, który nie umiejąc stawić czoła wizji przemienionego Jezusa, jedyną rzeczą jaka przyszła mu do głowy było zaproponowanie budowy namiotu dla Jezusa i dla dwóch proroków, którzy się pojawili podczas Przemienienia. W rzeczywistości Piotr pragnął przypodobać się Jezusowi i pozostać na zawsze na górze podziwiając Jego blask i nie martwić się o ziemską rzeczywistość.Jednak Piotr ograniczony swoim ludzkim pojmowaniem, nie zdaje sobie sprawy, że zamiast trzech, wystarczyłby jeden namiot ponieważ: „Chrystus jest Słowem Bożym, Słowem Bożym w Prawie, Słowem Bożym w Prorokach . Dlaczego Piotrze próbujesz go oddzielić? Byłoby wskazane abyś raczej pozostał z nim zjednoczony ”. Piotr będzie musiał zrozumieć, że będzie mógł cieszyć się świetlistą obecnością Chrystusa tylko po śmierci i że z tego też powodu będzie musiał poświęcić swoje życie miłosierdziu i miłości aby zasłużyć na ponowne przebywanie z Jezusem otoczonego światłem.
Głos, który wydobywa się z obłoku, wywyższa Jezusa ponad proroków, którzy spisali prawa i obwieszczali Jego przybycie. Teraz to właśnie On jest obecny w pierwszej osobie, prawdziwy Syn Boży, który jest droga do zbawienia. Mojżesz rozmawiał z Bogiem objawiającym się w gorejącym krzewie. Eliasz ogłaszał nadejście Mesjasza z takim oddaniem, że zasłużył sobie tym na to by wstąpić do nieba na ognistym rydwanie. Ale tylko Jezus jest Prawem, Mesjaszem, a jego wielkość i wspaniałość są nieosiągalne.
Kiedy i dlaczego jest obchodzone święto Przemienienia Pańskiego?
Jak już wspomnieliśmy obchody Święta Przemienienia Pańskiego przypadają w dniu 6 sierpnia z uwagi na fakt, że miałoby to nastąpić czterdzieści dni przed męką i ukrzyżowaniem Jezusa, które w tradycji Kościóła, przede wszystkim wschodniego, było obchodzone 14 września poprzez Podwyższenie Krzyża Świętego. Na Zachodzie obchody Przemienienia Pańskiego rozpoczęły się w IX wieku.
Przemienienie Pańskie wyjaśnione dzieciom
W jaki sposób można wytłumaczyć dziecku tak ważne wydarzenie o tak ogromnym znaczeniu symbolicznym? Napewno nie jest to łatwe ale możliwe do wykonania. Chcąc dostosować historię Przemienienia do poziomu rozumienia dzieci, możemy powiedzieć, że Jezus, Piotr, Jakub i Jan pewnego dnia poszli na szczyt góry aby się razem modlić. Nagle Jezus zaczął promieniować i świecić jak słońce a jego ubranie stało się białe jak śnieg. Jego przyjaciele zaobserwowali jak zmienia się jego wygląd i oprócz człowieczeństwa zauważyli w nim również boski wyraz, dzięki czemu zorientowali się że mają przed sobą Syna Bożego.
Oprócz tego, gdy Jezus zaczął lśnić jak gwiazda, na górze poajawili się również Mojżesz i Eliasz dwie bardzo ważne postacie. Mojżesz był tym, który uratował Żydów wyprowadzając ich z Egiptu i tym, który otrzymał od Boga tablice z Dziesięcioma Przykazaniami. Eliasz natomiast robił wszystko co w jego mocy aby głosić wsród ludzi przyjście Jezusa Chrystusa. Ci oto dwaj wielcy mężowie zaczli rozmawiać z Jezusem na oczach coraz bardziej zdumionych i niedowierzających uczniów.
Na tym nie koniec. Z rozświetlonej chmury na niebie zaczął dobiegać głos Boga, który oznajmił: „To jest mój Syn umiłowany w którym mam upodobanie. Jego słuchajcie.”
W tym momencie Piotr, Jakub i Jan poruszeni wzruszeniem, upadli na ziemie ale Jezus natychmiast pospieszył aby ich uspokoić i zapewnić, że nie mają powodu do zmartwienia. Zaopiekował się nimi jak na prawdziwego przyjaciela przystało.
Ikona przedstawia scenę Przemienienia Pańskiego, w której na szczycie góry znajduje się Chrystus emanujący …
Co może dla nas oznaczać ten fragment Ewangelii? Uczy nas, że każdy z nas, w każdej chwili może być chociaż w niewielkim stopniu tak jak Jezus i pokazać swoje wewnętrzne światło. Możemy pokazać innym jak bardzo Boża miłość sprawia, że lśnimy i rozświetlamy ponieważ podobnie jak Jezus, jesteśmy dziećmi Bożymi. Podążymy za przykładem Jezusa jeśli tak jak on będziemy mili, troskliwi i wspierający wobec naszych przyjaciół i bliskich. Kochając tych, których mamy wokół, możemy się przemieniać i lśnić jak gwiazdy! To jest właśnie ten wielki sekret przemienienie – pozwolić innym zobaczyć nasze rozbłyskujące wewnętrzne światło.
Jak zostało przedstawione Przemienienie Pańskie?
W świętej ikonografii Przemienienie zostało uwiecznione znacznie rzadziej niż inne chrześcijańskie tematy, jednak możemy z powodzeniem znaleźć przepiękne dzieła reprezentujące to wydarzenie. Wiele wspaniałych ikon bizantyjskich przedstawia Przemienienie Pańskie. Istnieje również wiele pięknych mozaik, takich jak ta w klasztorze Świętej Katarzyny na Górze Synaj, kaplica Palatyńska w Palermo czy mozaika w Bazylice Sant’Apollinare in Classe w Rawennie.
Wielcy włoscy malarze, tacy jak Beato Angelico, Raphael, Perugino, Bellini i Tycjan pozostawili freski i obrazy o tematyce Przemienienia Jezusa.
Dołącz do świata Holyart: bon rabatowy €20 ważny na ponad 60.000 produktów
Przyjdź odkryć Holyart, największy w Europie sklep internetowy produktów religijnych i użyj szybko bonu o wartości 20€, który Ci podarowaliśmy na Twoje pierwsze zakupy.
Sprawdź Twoją skrzynkę email: otrzymasz Twój rabat w ciągu 5 min
