Szopka wielkanocna, starożytna tradycja do odkrycia na nowo

Szopka wielkanocna, starożytna tradycja do odkrycia na nowo

Wielkanocna szopka? Oczywiście, że tak! W niektórych krajach jest to stara i bardzo lubiana tradycja. Ale kiedy ją się przygotowuje i wystawia? Jakie są charakterystyczne figurki? Przyjrzyjmy się temu razem.

Wszystkim jest znana klasyczna szopka przygotowywana na czas świąt Bożego Narodzenia przedstawiająca Narodzenie Jezusa, który wraz z Maryją i Józefem jest główną postacią. Scena jest często umieszczona w kontekście ubogiej szopki, wzbogacona obecnością pasterzy, aniołów, zwierząt. W niektórych krajach tradycyjna szopka jest ubogacona o wiele innych, różnorodnych postaci jak różnego typu rzemieślnicy, sprzedawcy, muzycy, wieśniacy podczas wykonywania różnych czynności.

W przeszłości, w niektórych przedstawieniach szopki bożonarodzeniowej, umieszczano także inne wydarzenia związane z narodzinami Jezusa, pomimo, iż czasowo były od niego odległe, takie jak np. Zwiastowanie.

Mimo to szopka tradycyjnie przedstawia tylko scenę Bożego Narodzenia, jak sama nazwa na to wskazuje. Łacińska nazwa Szopki Bożonarodzeniowej to praesaepe, czyli szopka, żłóbek. Żłóbek, w którym po urodzeniu umieszczono Dzieciątko Jezus.

Skąd więc pomysł na stworzenie szopki wielkanocnej, która, z logicznego punktu widzenia, nie powinna się nawet tak nazywać? W rzeczywistości obie szopki, zarówno ta bożonarodzeniowa jak i wielkanocna, wyrażają tą samą potrzebę, czyli uczynienie tych świętych wydarzeń widocznymi i bardziej zrozumiałymi w oczach zwykłych ludzi i chłopów, którzy w dawnych czasach byli niezdolni do czytania i pełnego zrozumienia Pisma Świętego i wydarzeń związanych z życiem i śmiercią Jezusa. Tak więc jest to pewny rodzaj pobożności ludowej, która przybrała formę tradycji już w odległych czasach, opowiadając za pomocą tych właśnie przedstawień, święte wydarzenia i życie Jezusa i Maryji, co miało na celu przybliżenie tych podnoszących na duchu historii zwykłym ludziom, nieznającym łaciny. Tego typu reprezentacje miały też tę zaletę, że angażowały wszystkich  uczestników. Przypominamy, że sama szopka bożonarodzeniowa narodziła się jako żywa szopka, której celem było rozpowszechnienie prawd religijnych, których znajomość do tej pory była przywilejem nielicznych uczonych. A ponieważ po tym jak przyjął się zwyczaj kreowania żywej szopki, rzemieślnicy i artyści wkrótce zaczęli tworzyć figurki ją przedstawiające. Przypuszczamy, że w ten sam sposób zaczęto odtwarzać sceny męki i śmierci Jezusa począwszy od ostatniej wieczerzy, przez medytację w ogrodzie Getsemani, sąd przed Piłatem, aż do ukrzyżowania, pogrzebu i zmartwychwstania.

Powstanie szopki wielkanocnej możemy również połączyć z tradycją Drogi Krzyżowej, stworzonej w celu zrekompensowania wielu wiernym niemożliwości pielgrzymowania do prawdziwych miejsc męki i śmierci Chrystusa. W ten sposób, dzięki rekonstrukcji różnych stacji Drogi Krzyżowej w kościołach i miejscach kultu, czy to pod postacią obrazów, rzeźb czy też innych form reprezentacji, każdy miał możliwość uczestniczenia w tych przerażających momentach tego tak potężnego, duchowego wydarzenia. Zasadnicza różnica między szopką bożonarodzeniową a wielkanocną polega na tym, że ta pierwsza przygotowuje nas na narodziny Jezusa, dlatego też atmosfera, którą kreuje, jest tak tajemnicza i uroczysta, a także pełna radości, ze względu na mające nastąpić Wcielenie Słowa Bożego. Z kolei szopka wielkanocna przygotowuje nas do śmierci Chrystusa i w ten sposób uświadamia nam, jak efemeryczna jest nasza egzystencja bez Boga, jak ograniczony jest nasz czas na Ziemi w porównaniu z tym co czeka nas w Niebie.

Dlaczego wystawiać szopkę wielkanocną?

Oto powody dla których wiele rodzin nadal decyduje się na tworzenie szopek wielkanocnych we własnym domu. Jest to forma nabożeństwa, sposób przygotowania się do Wielkanocy, dlatego szopka wielkanocna powstaje w okresie Wielkiego Postu, który poprzedza Wielkanoc i charakteryzuje się pokutą, modlitwą i refleksją.

Często wspominaliśmy o tym, że wspólne przygotowywanie szopki bożonarodzeniowej jest dla rodziny momentem zjednoczenia i harmonii. W ten sam sposób szopka wielkanocna może stać się sposobem na przeżywanie Wielkiego Postu, wspólne zajęcie się budowaniem czegoś pięknego, co jednocześnie może być momentem medytacji i wspólnej modlitwy.

Przygotowywując szopkę wielkanocną, dobrze byłoby pamiętać o jej stopniowej realizacji. Sceny powinny być dodawane tydzień po tygodniu, wraz ze zbliżaniem się do Wielkanocy. Zmartwychwstanie Jezusa będzie ostatnią sceną, którą przedstawimy, najważniejszą, najcenniejszą i najbardziej uroczystą.

Figurki do szopki wielkanocnej

Możemy zacząć od scen z życia Jezusa, takich jak jego chrzest przez Jana Chrzciciela, umywanie nóg czy uzdrowienie niewidomych, a następnie wejścia Jezusa do Jerozolimy i tak dalej.

Po tym następuje historia związana z okresem wielkanocnym, od Ostatniej Wieczerzy do modlitwy w ogrodzie Getsemani, od aresztowania Chrystusa do Biczowania i do Cierniowego Ukoronowania, Następnie następuje moment kulminacyjny czyli Ukrzyżowanie, śmierć i zdjęcie z krzyża, a po tym  najważniejszy moment dla chrześcijan: Zmartwychwstanie.

scena ostatniej wieczerzy z zywicy
Scena Ostatniej Wieczerzy z żywicy. Te figurki z żywicy reprodukują moment ostatniej wieczerzy: widoczne są figurki ukazujące dwunastu apostołów, Jezusa i nakryty stół. Maksymalna wysokość: 10 cm.
Kup na Holyart
figurka jezusa z krzyza zdjetego w ramionach maryi
Figurka Jezusa z krzyża zdjętego w ramionach Maryi. Ta figurka z żywicy przedstawia jeden z najbardziej znanych wizerunków śmierci Jezusa: ciało martwego Chrystusa w ramionach Maryi. Wysokość: 7 cm.
Kup na Holyart
scena pasji chrystusa biczowanie jezusa
Scena z pasji Chrystusa: biczowanie Jezusa. Te figurki przedstawiają jeden z momentów życia Jezusa, kiedy to zostaje biczowany i uderzony podczas procesu ustanowionego przez Poncjusza Piłata. Figurki zostały zrealizowane z żywicy i są wysokie maksymalnie 10 cm.
Kup na Holyart

Znaczenie Wielkanocy

Tak bardzo złożony i szeroki temat jakim jest dla chrześcijan Zmartwychwstanie, nie może być dogłębnie wyczerpany w tym artykule. Jest ono najważniejszejszą uroczystością chrześcijańską, świętem wszystkich świąt, które upamiętnia Zmartwychwstanie Jezusa.

Śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa symbolizuje początek nowego świata, nowego przymierza między Bogiem a ludźmi, które osiągnie swoją kulminację przy końcu czasów, kiedy to Królestwo Boże otworzy się dla tych, którzy na nie zasługują.

Wielkanoc zawiera w sobie całą uroczystą tajemnicę religii chrześcijańskiej, wydarzenie podczas którego Jezus poświęcając się za ludzi, uwolnił ich od grzechu pierworodnego, a zwyciężając śmierć poprzez swoje zmartwychwstanie, dał wszystkim nadzieję na życie wieczne.

Szopka wielkanocna do samodzielnego wykonania

Oprócz figurek, które znajdziesz w naszym sklepie internetowym, aby zbudować twoją szopkę wielkanocną, będziesz musiał zastanowić się, jak stworzyć dekoracje i scenografie.

W rzeczywistości możesz po prostu ponownie wykorzystać wiejskie i miejskie scenografie, których już użyłeś do szopki bożonarodzeniowej. Tak jak w przypadku szopki bożonarodzeniowej, kiedy to udzielaliśmy dobrych i praktycznych wskazówek i rozwiązań do samodzielnego wykonania, również i w tym przypadku sugerujemy użycie materiałów pochodzących z recyklingu a także odrobiny pomysłowości, aby Twoje doświadczenie tworzenia było jeszcze bardziej ciekawe i podnoszące na duchu. Tektura, sklejka, odrobina gorącego kleju i wyobraźnia pozwolą Ci odtworzyć idealną scenerię, która ożywi twoją wyjątkową szopkę wielkanocną.